ชมความสวยงามและนมัสการองค์พระธาตุจอมทอง อายุกว่า 723 ปี ซึ่งเป็นองค์พระธาตุศักดิ์สิทธิ์คู่บ้าน-คู่เมืองชาวพะเยา หลายชั่วอายุคน ที่ยังคงความสวยงามโดดเด่น และเป็นสถานที่ ที่มีสิ่งศักดิ์สิทธิ์หลายอย่างตั้งอยู่บริเวณเดียวกัน ทั้งพระเจ้าทันใจ อายุหลายร้อยปี รอยพระพุทธบาท ที่ถือเป็นที่เคารพสักการะของบุคคลทั่วไป
องค์พระธาตุจอมทอง ที่มีสีเหลืองอร่าม สวยงามตั้งตระหง่านอยู่บริเวณบนยอดเขาจอมทองตำบลเวียง อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา ถือเป็นองค์พระธาตุศักดิ์สิทธิ์คู่บ้าน-คู่เมืองชาวพะเยา หลายชั่วอายุคน ที่ยังคงความสวยงามโดดเด่น และเป็นสถานที่ ที่นักท่องเที่ยวที่เดินทางเข้ามาท่องเที่ยวในพื้นที่จังหวัดพะเยา ต่างทำการแวะเวียนสักการะ บูชากันอย่างต่อเนื่อง นอกจากจะมีองค์พระธาตุที่เก่าแก่ที่มีอายุรวมแล้วมากกว่า 723 ปี บริเวณวัดพระธาตุจอมทองยังเป็นที่ตั้งของสิ่งศักดิ์สิทธิ์อายุหลายร้อยปี ทั้งพระเจ้าทันใจรอยพระพุทธบาท ที่ถือเป็นที่เคารพสักการะของบุคคลทั่วไป
องค์พระธาตุจอมทอง เป็นเจดีย์ทรงล้านนาสูง 30 เมตร ตั้งอยู่บนฐานสี่เหลี่ยมจัตุรัส กว้าง 9 เมตร ซ้อนกันทั้งหมดสามชั้น รองรับองค์ระฆัง ส่วนยอดสุดของเจดีย์เป็นฉัตรสีทอง ฐานโดยรอบข้างล่างบุด้วยแผ่นโลหะดุนลายเป็นรูป 12 นักษัตร และลายไทยอันวิจิตรงดงามมหากลองสังเกตดูลักษณะจะคล้ายกับองค์พระธาตุหริภุญชัย จังหวัดลำพูน
ส่วนความเป็นมาขององค์พระธาตุจอมทองนั้นเล่ากันว่า ในสมัยพุทธกาลพระพุทธเจ้าเคยเสด็จมาเผยแผ่พระพุทธศาสนาที่เมืองภูกามยาว และได้ทรงประทับแรมบนดอยซึ่งตั้งอยู่บนฝั่งหนองเอี้ยงทางทิศเหนือ (นั่นก็คือดอยจอมทองซึ่งเป็นที่ตั้งขององค์พระธาตุจอมทองแห่งนี้) พระองค์ได้มอบพระเกศาธาตุองค์หนึ่งให้แก่พระเจ้าอโศก แต่พระเจ้าอโศกได้ทรงมอบแก่นายช่างทองผู้ซึ่งได้ถวายภัตตาหารแด่องค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า เส้นพระเกศาธาตุที่ได้มานั้น นายช่างทองจึงได้นำไปฝังลงในบ่อลึกกว่า 70 เมตร แล้วสร้างเจดีย์อำพรางไว้ ต่อมาครูบาศรีวิชัย ครูบาแก้ว และครูบาปัญญา ทั้ง 3 ท่านรู้ดีกว่าผู้อื่นๆ ได้ร่วมกันบูรณะพระธาตุขึ้นใหม่ ล่าสุดครูบาเจ้าเทืองได้ทำการปิดทององค์พระธาตุเป็นสีทองเหลืองอร่ามสวยงาม ตราบจนทุกวันนี้
สำหรับวัดพระธาตุจอมทอง ตั้งอยู่บนดอยจอมทอง ตรงข้ามวัดศรีโคมคำ (วัดพระเจ้าตนหลวง) ถือเป็นปูชนียสถานโบราณที่สำคัญคู่บ้านคู่เมืองพะเยา สามารถเดินทางขึ้นไปกราบนมัสการองค์พระธาตุได้สองทาง มีถนนขึ้นไปถึงวัดพระธาตุจอมทอง สำหรับใครที่ชอบเดินเท้า ก็สามารถเดินเท้าขึ้นบันไดนาค โดยจอดรถไว้บริเวณลานจอดรถด้านล่าง บริเวณโดยรอบวัดพระธาตุจอมทองเป็นป่าไม้ เป็นสวนรุกขชาติ เมื่อเดินทางขึ้นไปถึงวัดก็จะพบกับความสงบร่มรื่น โดยเฉพาะอย่างยิ่งสามารถมองเห็นทัศนียภาพของตัวเมืองพะเยา และกว๊านพะเยาได้อย่างชัดเจน
