หากจะเอ่ยถึงอำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา สินค้าที่ขึ้นชื่อและเป็นสัญลักษณ์ของอำเภอแม่ใจ คงหนีไม่พ้นมะพร้าวเผา ที่มีขายเรียงรายตามถนนผ่านอำเภอ มากกว่า 40 เจ้า แต่ที่ใช้การเผาแบบโบราณคงเหลือเพียงเจ้าเดียว ที่ยังคงอนุรักษ์การเผามะพร้าวขายแบบโบราณ มากว่า 40 ปี เพื่อไม่ให้สูญหายไปจากอำเภอนี้
วันที่16ธันวาคม2564นายบุญยืน ตันธา ชายวัย 69 ปี พร้อมบุตรสาว ชาวบ้านในพื้นที่ตำบลศรีถ้อย อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา นำมะพร้าวน้ำหอม จำนวนมาก เข้าทำการเผา โดยใช้ฟืน ที่เป็นการเผาแบบโบราณเพื่อจำหน่าย ในบริเวณบ้านของตนเองที่อยู่หลังร้าน ติดถนนสายพหลโยธิน พะเยา- เชียงราย ในเขตอำเภอแม่ใจ ซึ่งถือเป็นการเผามะพร้าวที่ยังคงหลงเหลืออยู่เป็นสัญลักษณ์ของอำเภอแม่ใจ เพียงเจ้าเดียว เนื่องจากเจ้าอื่นจะหันมาใช้วิธีการแบบอื่น เช่นการต้มแทนการเผา
โดยนายบุญยืน บอกว่า ตนเองกับนางมาลี ตันธา ภรรยา มีอาชีพขายมะพร้าวเผามามากว่า 40 ปี แล้ว และยังคงใช้วิธีการเผาแบบโบราณ จำหน่าย เนื่องจากไม่อยากให้ชื่อเสียงมะพร้าวเผาอำเภอแม่ใจ สูญหายไป และวิธีการเผาจะทำให้เพิ่มความหอมของมะพร้าวเผาให้หอมกรุ่นด้วยกลิ่นควันไฟนิดๆ ซึ่งวิธีการเผาของตนเอง จะเผาในลักษณะที่สุมไฟไม่ให้ลุกแรง โดยจะใช้ควันไฟในการสุมมะพร้าวให้สุก ใช้เวลาประมาณ 2 ชั่วโมง จากนั้นก็จะนำมาปลอกเปลือกและขัดผิว ซึ่งมะพร้าวเผาของตนเอง ที่ผ่านมาจะเผาออกจำหน่ายวันละประมาณ 300-400 ลูก แต่หลังจะประสบกับสภาวะการแพร่ระบาดของไวรัสโควิด 19 ก็จะเหลือเพียงวันละ 100-200 ลูก โดยการจำหน่ายนั้นจะขายเฉพาะหน้าร้าน มาลีมะพร้าวเผา ร้านอยู่บริเวณสี่แยกศรีบุญเรือง หรือสี่แยกมะพร้าวเผา อำเภอแม่ใจ ที่คนพะเยา มักจะเรียกกันจนติดปาก ของตนเองเท่านั้น ในราคาลูกละ 35 บาท 3 ลูก 100 บาท และทุกวันจะขายหมดไม่เหลือข้ามคืน และจะเผาวันต่อวัน ที่ผ่านมามีห้างดังหลายแห่งจะมารับซื้อเพื่อนำไปจำหน่าย แต่เราไม่ขายเพราะไม่อยากให้ลูกค้าต้องซื้อในราคาที่แพงขึ้น และอยากอนุรักษ์ตำนานมะพร้าวเผานี้ให้อยู่คู่แม่ใจ ตลอดไป และขณะนี้ก็เตรียมการให้ลูกสาว สืบทอดการเผามะพร้าวต่อจากตนเอง ซึ่งคิดว่ามะพร้าวเผาแม่มาลีจะคงมีอยู่ตลอดไป
สำหรับผู้ที่เดินทางผ่านไปมาช่วงถนนพหลโยธิน พะเยา – เชียงราย ช่วงอำเภอแม่ใจ หากจะหาซื้อมะพร้าวเผาและลิ้มลองรสชาติแบบดั้งเดิม สูตรเผาแบบโบราณที่เหลือเพียงเจ้าเดียว ก็สามารถที่จะหาแวะซื้อรับประทาน ได้ที่ร้าน มาลีมะพร้าวเผา ร้านตั้งอยู่บริเวณสี่แยกศรีบุญเรือง หรือสี่แยกมะพร้าวเผา อำเภอแม่ใจ ที่คนพะเยา มักจะเรียกกันจนติดปาก
นายบุญยืน ตันธา อายุ 69 ปี บ้านเลขที่ 132 หมู่ที่ 7 ตำบลศรีถ้อย อำเภอแม่ใจ จังหวัดพะเยา โทร.084-151-1069