ชาวบ้านในพื้นที่จังหวัดพะเยา ช่วงนี้ต่างนิยมออกหาขุดไข่แมงมัน ซึ่งเป็นอาหารที่นิยมของชาวเหนือ และมีสนนราคาที่แพงถึงเฉลี่ยกิโลกรัมละ 2,000 บาท เนื่องจากเป็นอาหารตามฤดูกาล ที่ปีหนึ่งสามารถหากินได้ในช่วงนี้เท่านั้น ส่งผลสร้างรายได้ให้กับชาวบ้านที่ออกหาวันหนึ่งมากกว่า 2,000 บาท
วันที่8กุมภาพันธ์2565นายนิวัฒน์ อุปปิง อายุ 64 ปี ชาวบ้านในพื้นที่ตำบลแม่นาเรือ อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา พร้อมกับเพื่อนบ้าน กำลังขุดหาไข่แมงมันบริเวณจอมปลวกริมสวนข้างทาง ด้วยความชำนาญ หลังช่วงนี้แมงมัน ซึ่งเป็นอาหารสุดโปรดของชาวล้านนาเริ่มออกไข่ และเป็นที่ต้องการของชาวบ้านที่จะหามาเพื่อจำหน่าย และทำเป็นอาหาร ซึ่งเป็นที่นิยมมากในการรับประทานในช่วงนี้ ทำให้สนนราคาไข่แมงมันสูงมาก เฉลี่ยกิโลกรัมละ 2,000 บาท เนื่องจากเป็นอาหารที่เกิดขึ้นตามฤดูกาล และหายากต้องใช้ความชำนาญในการหาและขุดมันขึ้นมานายนิวัฒน์ อุปปิง เล่าว่า ช่วงนี้ตนเองและเพื่อนบ้าน จะช่วยมีกันออกขุดหาไข่แมงมัน ซึ่งในช่วงนี้ไข่แมงมัน เริ่มที่จะออกแล้ว แต่จะไม่มากเท่าไหร่หนัก ซึ่งถือว่าเป็นช่วงต้นปีหรือต้นฤดูกาล ซึ่งจะหาไข่แมงมันโดยอาศัยการสังเกตจากการที่แมงมันเคยออกเป็นตัว และก็จะทำการเข้าดูสังเกตดินจะพบว่ามีแม่แมงมันอยู่ จากนั้นก็จะขุดตามรูที่แม่เดินทางเข้าหารัง เนื่องจากที่ใดมีแมงมันไข่อยู่ จะมีรอยพรุนๆของเนื้อดิน จากนั้นจะเสาะหารูเพื่อทำการขุดเข้าหาหลุมที่แมงมันอาศัยอยู่ ซึ่งต้องอาศัยความชำนาญในการขุด สำหรับการหาไข่แมงมันวันหนึ่งสามารถหาได้ 1-3 หลุมต่อหนึ่งวัน แล้วแต่กำลัง และจำหน่ายได้ต่อหลุมอยู่ที่ขนาดของหลุมที่แมงมันอาศัย และไข่มาก บางครั้งเจอหลุมใหญ่ ขายได้ 1,200 บาท ต่อหลุม ซึ่งก็ถือว่าสร้างรายได้ให้เป็นอย่างดีในช่วงนี้ ซึ่งในแต่ละวันช่วงนี้จะสามารถสร้างรายได้ให้ถึงวันละ 1,000-2,000 บาท
สำหรับไข่แมงมันดังกล่าว หลังจากที่ออกหาและได้มาแล้วก็จะนำมาล้างโดยการร่อนด้วยน้ำสะอาด กับผ้าขาวบาง เพื่อล้างดินโคลนที่ติดปะปนมากับแมงมันและไข่ออก จากนั้นก็จะนำออกมาจำหน่าย หรือนำมารับประทาน ซึ่งจะขายโดยการใช้ถ้วยขนาดเล็กตวง ราคาอยู่ที่ถ้วยละ 20-30 บาท อยู่ที่ไข่มากหรือน้อย โดยในช่วงนี้ชาวบ้านสนใจที่จะหามารับประทานกันเป็นอย่างมาก โดยจะนำมาประกอบอาหารได้หลากหลายชนิด ทั้ง เจียวใส่ไข่ แกง กับผักหลากหลายชนิด หรือจะห่อหมกก็อร่อย ซึ่งชาวบ้านทางเหนือส่วนใหญ่เชื่อว่าในปีหนึ่งๆจะหาโอกาสกินไข่แมงมันได้สักครั้งถึงแม้ว่าสนนราคาจะแพงมาก แต่ก็จะเสาะหาเพื่อนำมารับประทานกัน
